توبرکلوزیس بیماری عفونی واگیردار است که می تواند تمامی ارگانهای بدن بخصوص ریه ها رادرگیر کند. از علایم بیماری سل می توان به سرفه های مزمن، خلط خونی، تب، تعرق شبانه، کاهش وزن و .. اشار کرد. تشخیص قطعی بیماری با رادیوگرافی قفسه سینه، تست میکروسکپی خلط و کشت میکروبی در آزمایشگاه است. درمان بیماری سل دشوار است و نیازمند دوره های طولانی مصرف آنتی بیوتیک هاست.
Bhagwanani[i] از لیزر نیتروژن (۳۳۷ نانومتر) برای درمان بیماری سل در بیماران مقاوم به آنتی بیوتیک های قدیمی در سال ۱۹۹۶ استفاده کرد. یک سرنگ در داخل ریه قرار داده شد که به عنوان حامل نور لیزر بود. ۱۰ دقیقه پرتو افکنی لیزر انجام شد. بهبود علایم بالینی در ۹۰% بیماران دیده شد. ۶۰% بیماران تحت درمان با لیزر بهبودی قابل توجهی در رادیوگرافی پس از درمان نشان دادند.
Agaev[ii] اثر درمان لیزر HeNe در دو گروه از بیماران مبتلا به سل مخرب ریوی با عوارض ریوی پس از جراحی را مورد مقایسه قرار داد. در گروه درمان ۵۰ بیمار تحت درمان لیزر HeNe قرار گرفتند و در گروه کنترل ۳۰ بیمار تحت لیزر درمانی قرار نگرفتند. میزان عوارض پس از عمل در گروه لیزر ۳۲% و در گروه کنترل ۶۳% بود.
Zhuk[iii] در سال ۲۰۰۱ بیماران مبتلا به سل مزمن را به دو گروه تقسیم کرد. یک گروه (گروه اول، ۱۷۴ بیمار) تحت درمان دارویی قرار گرفتند و گروه دیگر (گروه دوم، ۲۴۰ بیمار) درمان دارویی و پرتوافکنی لیزر(۸۹۰ نانومتر) دریافت کردند. پرتو افکنی لیزر بالای برامدگی ریه و مجاری بزرگ خون از روی پوست انجام شد. از شدت بین ۰/۰۰۲ – ۰/۰۵ ژول بر سانتیمتر مربع، بسته به فرکانس پالس بکار رفته، بطور متغییر استفاده شد. ظرف ۳ ماه، خلط سینه در ۶۰% در گروه دوم و ۳۶% در گروه اول از بین رفت. بعد از ۶ ماه، میزان خلط سینه در رادیوگرافی در گروه دوم ۸۵% و در گروه اول ۴۹% کاهش پیدا کرده بود.
با اینکه در مطالعات ذکر شده تاثیرات قابل توجهی از لیزر درمانی در این بیماران گزارش شد ولی در متاآنالیزی که توسط Vlassov در سال ۲۰۰۲ انجام شد، او نتوانست تاییدی برای تاثیرات لیزردرمانی بر بیماری سل بگذارد، چرا که در اغلب مطالعات تنوع لیزرها، مقادیر دارو، روش های درمانی و اقدامات جهت دو سویه کور شدن مطالعه و پارامترهای دقیق به ندرت لحاظ شده بودند.
[i] Bhagwanani N S et al. Low level nitrogenlaser therapy in pulmonary tuberculosis. J Clin Laser Med Surg.1996;14(1): 23-25
[ii] Agaev F F. Endobronchial laser therapy in the surgery of tuberculosis. Probl Tuberk. 1998;1:33-36
[iii] Zhuk N A, Levencho M V, Barinova S E. Laser therapy of chronic tuberculosis. 8th Internat Congr of the European Medical Laser Assoc, Russia, May 23-26,2001